Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Iris foetidissima & Lamium maculatum

fotò
fotò
Coutello(-pudènto)

Iris foetidissima

Iridaceae

Noms en français : Iris fétide, Iris gigot.

Descripcioun :
Aquesto coutello trachis en mato dins li relarg fres, souvènt proche d'aigo. Fai de flour pas trop grando en raport emé sa taio e la de si fueio (tambèn larjo fin qu'à 4 cm). Fai de poulìdi grano coulour d'arange que se vèson de tèms en ivèr, alor que la flourido èi pulèu courteto.

Usanço :
La coutello-pudènto, coume tóuti li planto de sa famiho, èi di proun empouisounanto. Soun pulèu li bèsti que, de cop que i'a, s'empouisounon emé lou fen seca. Caup d'alcalouïde dangeirous que dounon de fouiro sanguinouso. De la touca pòu faire de dermatito.

Port : Grando erbo
Taio : 50 à 80 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Iris
Famiho : Iridaceae


Ordre : Aspargales

Coulour de la flour : Vióuleto
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 5 à 6 cm
Flourido : Printems - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 700 m
Aparado : Noun
Mai à juliet

Liò : Bos fres - Ribiero - Baragno - Órle de bos
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Mediterrano-Atlantico
Ref. sc. : Iris foetidissima L., 1753

fotò
fotò
Pisso-mèu

Lamium maculatum

Lamiaceae Labiaceae

Àutri noum : Suçarèu, Ourtigo-fèro.

Noms en français : Lamier maculé, Lamier taché.

Descripcioun :
Lou pisso-mèu es uno fausso ourtigo qu'amo li relarg fres e un pau umide. Coume l'ourtigo-blanco sa flour èi gibouso. Li fueio soun souvènt tacado de blanc. Coumpara emé lou pisso-mèu-de-Gargano que ié sèmblo proun.

Usanço :
Poudès n'en tasta li flour (pisso-mèu o suçarèu) qu'an un bon goust sucra o tambèn li bouta dins l'ensalado. Li fueio soun peréu manjadisso cruso o cuecho. Lou pisso-mèu èi vertuous que sarro li car e destapo li brouncho.

Port : Erbo
Taio : 15 à 60 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Lamium
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae

Ordre : Lamiales

Coulour de la flour : Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 2 à 2,5 cm
Flourido : Printèms - Estiéu - Autouno - Ivèr

Sòu : Si (Ca)
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Mars à óutobre

Liò : Bos fres - Sebisso - Roubino - Relarg à jóuinis aubret
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Lamium maculatum (L.) L., 1763

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
RR
ges
C
C
CC
C
C
R

Iris foetidissima & Lamium maculatum

C
CC
R
R
R
ges
ges
ges

Coumpara Coutello(-pudènto) emé uno autro planto

fotò

Coumpara Pisso-mèu emé uno autro planto

fotò